با توجه به محدود بودن منابع انرژی جهان مدیریت بهره وری انرژی از درجه اهمیت باالیی قرار دارد به طوری که در تمام صنایع مهمترین دغدغه مهندسین کم کردن هر چه بیشتر مصرف انرژی و جلوگیری از هدرروی انرژی است .
به منظور بهره وری در زمینه انرژی در طراحی،اجرا و همچنین نگهداری
ساختمان ها نکات مهمی وجود دارد که همواره باید مدنظر مهندسین و
تکنسین ها قرار گیرد.در طراحی و اجرای ساختمان نکاتی از قبیل مکان
پنجره ها،درها،جایگذاری صحیح تاسیسات حرارتی و برودتی،جنس مصالح و
…باید رعایت شوند.اما بحث نگهداری ساختمان پس از اجرای ساختمان و
شروع به کار آن آغاز می شود .
نگهداری تاسیسات ساختمان عبارت است از حفظ و راهبری مناسب
تجهیزات مکانیکی ساختمان ، سرویس های منظم دوره ای ، تعمیر و یا
تعویض قطعات مستهلک شونده قبل از بروز خرابی و سرایت زنجیره ای
خرابی به سایر تجهیزات که با شناخت تجهیزات ، ابزار مناسب و نیروی
انسانی متخصص میسر خواهد بود.
یکی از مهمترین قسمت های ساختمان که همواره باید در تعمیرات و
نگهداری آن ها توجه کرد تاسیسات مکانیکی ساختمان است.با توجه به
محاسبات و بررسی های انجام شده به موقع و درست به این مقوله حتی تا
3
53 درصد می تواند موجب کاهش مصرف انرژی و به تبع آن کاهش هزینه ها
شود .
تعمیر و نگهداری تاسیسات مکانیکی شامل قسمت های زیر می شود :
1 -تاسیسات آبرسانی مانند پمپ ها،شیر ها و…
2 -تاسیسات حرارتی مانند بویلر،منبع دو جداره،مشعل و…
5 -تاسیات برودتی مانند چیلر،برج خنک کن،سختی گیر و…
4 -تاسیسات آسانسور مانند موتور،کابین و…
در صورت نگهداری و راهبری نادرست موتورخانه، مصرف گاز آن افزایش پیدا
کرده و هزینه های زیادی را به ساکنین آن تحمیل مینماید. برای مصرف
بهینه گاز الزم است تا تاسیسات هر ساختمان توسط یک تیم متبحر مورد
ارزیابی قرار گرفته و نقاط ضعف آن پیدا و برطرف گردد. از مشعل ها میتوان
به عنوان اصلی ترین مصرف کننده گاز در هر ساختمان نام برد.
بررسی نگهداری بهتر موتورخانه را شاید بتوان گفت مهمترین اقدام برای
منظم اجزای مختلف آن و حصول اطمینان از عملکرد عملکرد صحیح
آنهاست. برخی از قسمتهای موتورخانه با توجه به ساختمانهایی، مانند
مؤسسات تجاری بزرگ، کارخانهها، هتلها و …، که موتورخانه در آنها واقع
است و نیز عملکردشان نیازمند کنترل و بررسی روزانه و گاهی حتی چندین
4
بار در طول یک روز هستند، این در حالی است که بررسی برخی از
قسمتهای دیگر موتورخانه تنها یک بار در سال کافی است .
عالوه بر این باید دقت داشت که برخی از اجزای موتورخانه مانند چیلرها، فن
کوئل، مشعلها و … خود دارای قسمتهای متعدد دیگری هستند و
نگهداری از این اجزاء مستلزم حصول اطمینان از عملکرد درست تمامی
قسمتهای آنهاست. این در حالی است که پیچیدگی برخی از اجزای
موتورخانه به گونهای است که به سرویس شدن توسط فرد متخصص نیاز
دارد و افراد فاقد صالحیت قادر به تشخیص و برطرف کردن نقایص احتمالی
آنها نیستند.
الزم است تا سرویس دورهای مورد نیاز هر یک از اجزای موتورخانه برای نگه
داری بهتر موتور خانه به صورت منظم وبا استفاده از تخصص اشخاص واجد
صالحیت، به اجرا گذاشت و در این امر از قصور و غفلت خودداری نمود، چرا
که در اغلب موارد خسارات وارده به موتورخانه بر اثر غفلت در بازبینی منظم
آن بسیار بیشتر از هزینهی نگهداری از موتورخانه خواهد بود
بارها و بارها، در سرکشی از پروژه های و موتورخانه های ساختمان ها،
تعمیر مشاهده کرده ایم که هزینه های هنگفتی که کارفرما برای
پرداخت کرده است، به علت عدم رعایت اصول تعمیر و نگهداری موتورخانه
موتورخانه است و اگر قبل از خرابی موتورخانه، از روش های اصولی و صحیح
5
و همچنین از نفرات و متخصصان صحیح استفاده می کرد، هیچ گاه این
هزینه ها را متحمل نمی شد و تجهیزات سال های بسیار بیشتری کار می
کرد.